Tư Vấn Chuyên Môn
BS. Nguyễn Gia Bảo
Vị trí bác sĩ
Điều trị tuỷ răng có lâu không là câu hỏi mà rất nhiều người quan tâm, đặc biệt khi từng nghe đến những trường hợp phải điều trị từ 3–4 buổi, thậm chí vẫn còn đau sau khi đã hoàn tất. Vậy đâu là lý do khiến quá trình điều trị tuỷ kéo dài? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến số buổi hẹn? Và sau điều trị, cần lưu ý điều gì để giữ răng khỏe mạnh lâu dài?
Bài viết sau được tham vấn bởi bác sĩ Gia Bảo – chuyên gia điều trị nội nha tại hệ thống Nha khoa Lạc Việt Intech giúp bạn hiểu rõ bản chất của quá trình điều trị tuỷ răng và yên tâm hơn khi bước vào điều trị.
Điều trị tuỷ, hay còn gọi là điều trị nội nha, là phương pháp giúp loại bỏ phần mô tuỷ bị viêm nhiễm bên trong răng. Bác sĩ sẽ làm sạch hệ thống ống tuỷ và trám bít lại để ngăn vi khuẩn xâm nhập trở lại. Đây là phương pháp giúp bạn chấm dứt cơn đau răng triệt để mà không cần phải nhổ răng.
Bạn sẽ cần điều trị tuỷ trong các trường hợp sau:
Sâu răng lan đến tuỷ gây viêm nghiêm trọng
Răng bị gãy, vỡ do chấn thương, lộ tuỷ
Viêm nhiễm cuống răng hình thành áp xe, sưng đau
Chuẩn bị phục hình như làm cầu răng, bọc răng sứ…

Tuỷ răng giống như “trái tim” của răng – giúp cảm nhận nhiệt độ, nuôi dưỡng cấu trúc bên ngoài, khi bị viêm mà không điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể lan rộng, gây tiêu xương hàm và mất răng vĩnh viễn.
Thời gian điều trị tuỷ răng không giống nhau cho tất cả mọi người, mà sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí răng, số lượng ống tuỷ, độ cong, độ phức tạp trong giải phẫu ống tuỷ, mức độ viêm nhiễm và cả kỹ năng của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu chỉ xét riêng yếu tố loại răng – tức là nhóm răng nào cần điều trị – thì bạn có thể hình dung tương đối về số buổi cần thiết và thời lượng mỗi buổi điều trị như sau:
Răng cửa (gồm răng cửa giữa và răng cửa bên) là nhóm răng đơn chân, thường chỉ có 1 hoặc 2 ống tuỷ, cấu trúc tương đối thẳng và dễ tiếp cận. Ống tuỷ của răng cửa có tiết diện lớn, ít cong, ít phân nhánh, nên bác sĩ có thể làm sạch và tạo hình hệ thống ống tuỷ một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Số buổi điều trị thường cần: 1–2 buổi
Thời gian mỗi buổi: Từ 15 đến 30 phút
Lý do điều trị nhanh: Ít ống tuỷ, ống rộng, dễ làm sạch và trám bít
Trường hợp kéo dài: Nếu răng có viêm nhiễm nặng, bác sĩ cần đặt thuốc tạm hoặc theo dõi sau mỗi lần bơm rửa

Điều trị tuỷ răng cửa có thể mất 1-2 buổi
Răng hàm nhỏ (thường là răng tiền cối số 4 và số 5) có cấu trúc phức tạp hơn răng cửa. Mỗi răng thường có 2 ống tuỷ, đôi khi có răng chỉ có 1 hoặc đến 3 ống tuỷ tùy từng người. Mặc dù số lượng ống không nhiều, nhưng một số ống tuỷ ở răng này có thể hơi cong hoặc hẹp, đòi hỏi bác sĩ cần thao tác kỹ lưỡng hơn để làm sạch hoàn toàn.
Số buổi điều trị thường cần: Khoảng 2 buổi
Thời gian mỗi buổi: Từ 30 đến 45 phút
Đặc điểm nổi bật: Ống tuỷ nhỏ hơn răng cửa, đôi khi có dạng cong nhẹ
Trường hợp kéo dài: Nếu có nhiễm trùng vùng chóp chân răng hoặc hình thành ổ mủ, cần thêm thời gian dẫn lưu và đặt thuốc trước khi hoàn tất điều trị

Điều trị tuỷ răng hàm nhỏ có thể mất 2 buổi
Răng hàm lớn (thường là răng số 6, 7, 8) là nhóm răng có cấu trúc giải phẫu phức tạp nhất trong cung hàm. Những răng này thường có 3 đến 4 ống tuỷ, thậm chí có trường hợp có đến 5 hoặc 6 ống tuỷ nếu phân nhánh nhiều. Không chỉ nhiều về số lượng, các ống tuỷ ở răng hàm lớn còn thường cong, hẹp, hình chữ C hoặc chia nhánh ở sâu bên trong chân răng, khiến việc tiếp cận, mở rộng và làm sạch trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Số buổi điều trị thường cần: Từ 2 đến 3 buổi, có thể hơn nếu viêm nặng hoặc giải phẫu bất thường
Thời gian mỗi buổi: Từ 45 đến 90 phút
Đặc điểm nổi bật: Nhiều ống tuỷ, hình dạng phức tạp, dễ bỏ sót nếu không làm kỹ
Trường hợp kéo dài: Nếu có áp xe lớn, vi khuẩn đã lan ra vùng cuống, cần nhiều lần bơm rửa và đặt thuốc trung gian để kháng viêm và dẫn lưu dịch mủ

Điều trị tuỷ răng hàm lớn có thể mất 2-3 buổi
Nhiều người nghĩ rằng điều trị tuỷ chỉ cần một buổi là xong. Tuy nhiên trên thực tế, không phải ca nào cũng có thể xử lý nhanh chóng như vậy. Việc chia thành nhiều buổi điều trị là điều hoàn toàn bình thường và cần thiết, đặc biệt trong những trường hợp răng có tổn thương sâu hoặc cấu trúc giải phẫu phức tạp. Dưới đây là 4 yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến số buổi điều trị tuỷ răng:
Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định việc điều trị tuỷ răng có lâu không.
Nếu tuỷ răng chỉ viêm nhẹ, chưa lan xuống cuống hoặc chưa hình thành ổ mủ, bác sĩ có thể tiến hành lấy tuỷ, làm sạch ống và trám bít ngay trong 1 buổi duy nhất.
Tuy nhiên, nếu tình trạng viêm đã tiến triển nặng, vi khuẩn xâm nhập sâu vào toàn bộ hệ thống ống tuỷ, thậm chí lan xuống vùng cuống răng và gây áp xe, tụ dịch, tiêu xương quanh chóp, thì điều trị cần chia nhỏ nhiều buổi để đảm bảo an toàn.
Trong những ca này, bác sĩ không thể tiến hành trám bít ngay mà sẽ cần:
Bơm rửa nhiều lần bằng dung dịch sát khuẩn để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn và mô hoại tử
Đặt thuốc dẫn lưu mủ, giúp tiêu viêm, hút dịch
Theo dõi phản ứng mô quanh chóp qua các buổi tái khám, đánh giá mức độ lành thương trước khi hoàn tất điều trị
Chính vì vậy, các ca có viêm nặng hoặc áp xe quanh chóp sẽ cần từ 2 đến 4 buổi điều trị, cách nhau một vài ngày đến 1 tuần.
Không phải răng nào cũng có số lượng ống tuỷ giống nhau. Mỗi chiếc răng có thể có từ 1 đến 6 ống tuỷ, tuỳ vào vị trí và đặc điểm giải phẫu từng người.
Răng cửa thường chỉ có 1–2 ống tuỷ, thẳng và rộng → Thường chỉ cần 1–2 buổi điều trị
Răng hàm nhỏ có từ 1–3 ống tuỷ → Cần khoảng 2 buổi
Răng hàm lớn (răng số 6, 7, 8) có từ 3–6 ống tuỷ, là nhóm răng khó xử lý nhất → Thường mất 2–3 buổi, có khi hơn
Mỗi ống tuỷ là một hệ thống riêng biệt, và bác sĩ phải làm sạch từng ống một cách tỉ mỉ. Chỉ cần một ống bị sót mô viêm hay không được trám bít kín, nguy cơ tái viêm sẽ rất cao.
Ngoài ra, các ống tuỷ đôi khi không chỉ nhiều mà còn ẩn, nhỏ, khó xác định trên X-quang, khiến việc xử lý càng mất thời gian.
Không phải mọi ống tuỷ đều có hình dạng đơn giản như hình trụ. Nhiều răng, đặc biệt là răng hàm lớn, có hệ thống ống tuỷ hết sức phức tạp:
Ống tuỷ cong, hẹp hoặc ngoằn ngoèo → Dụng cụ rất khó tiếp cận đến tận đáy ống
Ống tuỷ chia nhánh, hình chữ C hoặc nối thông với nhau → Rất dễ bỏ sót nếu không phát hiện được
Một số răng có các ống phụ nhỏ li ti nằm sâu trong thân răng hoặc chân răng → Cần thiết bị hỗ trợ hiện đại mới nhận diện được
Trong các trường hợp như vậy, bác sĩ cần thời gian để mở rộng, tạo hình và làm sạch từng đoạn ống tuỷ một cách kỹ lưỡng. Nếu cố gắng làm vội trong một buổi, khả năng bỏ sót ống tuỷ hoặc mô viêm còn lại sẽ rất cao, gây đau nhức kéo dài sau điều trị hoặc dẫn đến viêm tái phát.
Khả năng hoàn thành điều trị tuỷ nhanh hay chậm còn phụ thuộc lớn vào:
Trình độ chuyên môn của bác sĩ
Kinh nghiệm thực hành lâm sàng với các ca nội nha phức tạp
Hệ thống trang thiết bị hỗ trợ điều trị
Một bác sĩ nội nha có kinh nghiệm sẽ:
Xác định được số lượng ống tuỷ chính xác ngay từ đầu
Nhận diện được các ống cong, ống phụ qua phim X-quang hoặc kính hiển vi
Làm sạch và trám bít ống tuỷ một cách triệt để và nhanh chóng hơn
Rút ngắn số buổi điều trị, giảm nguy cơ biến chứng
Ngược lại, nếu bác sĩ chưa nhiều kinh nghiệm hoặc không có công cụ hỗ trợ hiện đại (kính hiển vi nội nha, máy đo chiều dài ống tuỷ, hệ thống trâm máy...), thì có thể mất nhiều buổi hơn để xử lý triệt để.

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian điều trị tuỷ
Điều trị tuỷ giúp loại bỏ viêm nhiễm và bảo tồn răng thật, nhưng sau quá trình này, chiếc răng đã mất đi nguồn nuôi dưỡng tự nhiên từ mô tuỷ, khiến cấu trúc răng trở nên giòn và dễ vỡ hơn. Vì vậy, việc chăm sóc đúng cách sau khi điều trị là yếu tố then chốt giúp răng duy trì được chức năng và tuổi thọ lâu dài. Dưới đây là 5 điều bạn cần đặc biệt lưu ý sau khi điều trị tuỷ răng:
Sau khi lấy tuỷ, răng sẽ trở nên giòn và yếu hơn do mô tuỷ là "nguồn sống" của răng đã bị loại bỏ. Nếu bạn cắn hoặc nhai các loại thực phẩm cứng hay dẻo trong thời gian này, nguy cơ nứt, mẻ hoặc vỡ răng là rất cao.
Cần tránh:
Kẹo cứng, đá lạnh
Các loại hạt (óc chó, hạnh nhân, hạt dưa…)
Gân bò, sụn, xương, da gà nướng
Kẹo kéo, bánh dẻo, kẹo dẻo dính răng
Lời khuyên: Ăn thực phẩm mềm, thái nhỏ khi nhai, đặc biệt tránh dùng bên răng vừa điều trị cho đến khi phục hình cố định hoàn tất (chụp sứ hoặc trám bền vững).
Dù răng đã mất tuỷ nên giảm cảm nhận nhiệt độ, nhưng điều đó không có nghĩa bạn hoàn toàn không thấy ê buốt hay khó chịu.
Trong thời gian đầu sau điều trị, ống tuỷ mới được chám bít có thể chưa ổn định hoàn toàn. Nếu tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, bạn vẫn có thể cảm thấy:
Nhói buốt tức thì
Ê nhẹ kéo dài
Cảm giác tê hoặc "cóng" răng
Cần tránh:
Nước đá, kem lạnh, nước ngọt có gas lạnh
Mì nước sôi, canh nóng, cà phê nóng
Việc thay đổi nhiệt độ đột ngột (uống nước lạnh ngay sau ăn nóng)
Lời khuyên: Trong ít nhất 1 tuần đầu, hãy ưu tiên ăn đồ ấm – nguội, tránh đồ ăn cực đoan về nhiệt để hạn chế tình trạng kích ứng.
Việc giữ sạch răng sau khi điều trị tuỷ là rất quan trọng để tránh vi khuẩn xâm nhập trở lại gây viêm nhiễm. Một chiếc răng đã mất tuỷ, nếu không được vệ sinh đúng cách, có nguy cơ:
Tái viêm quanh chóp chân răng
Nhiễm trùng mô quanh răng
Gây mùi hôi và viêm nướu
Hướng dẫn vệ sinh chuẩn sau điều trị tuỷ:
Đánh răng 2 lần/ngày, dùng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride
Dùng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch kẽ răng – nơi bàn chải không tới được
Súc miệng với nước muối sinh lý hoặc dung dịch kháng khuẩn nhẹ 1–2 lần/ngày
Không dùng tăm tre cứng để xỉa răng vì dễ gây tổn thương nướu
Lưu ý: Vệ sinh kỹ nhưng cần nhẹ nhàng, đặc biệt vùng răng vừa điều trị để không làm ảnh hưởng tới vật liệu trám tạm hoặc gây sưng đau thêm.
Một số triệu chứng nhẹ và thoáng qua như ê buốt nhẹ, đau âm ỉ sau khi điều trị là bình thường và sẽ giảm sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các dấu hiệu sau, cần liên hệ ngay bác sĩ để được kiểm tra:
Đau kéo dài quá 3–5 ngày
Sưng nướu quanh răng đã điều trị
Chảy mủ, có mùi hôi, rỉ dịch bất thường
Sốt nhẹ, mệt mỏi toàn thân
Đau tăng dần, lan sang vùng má hoặc thái dương
Đây có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm tái phát, áp xe hoặc phản ứng bất thường với thuốc điều trị – cần được xử lý sớm để tránh biến chứng nguy hiểm hơn.
Sau khi lấy tuỷ, cấu trúc răng đã suy yếu và có thể không chịu được lực nhai lớn trong thời gian dài. Vì thế, bọc răng sứ là giải pháp gần như bắt buộc để:
Bảo vệ răng khỏi tác động lực nhai
Phục hồi lại hình dáng và chức năng ăn nhai
Đảm bảo thẩm mỹ – đặc biệt với răng cửa, răng hàm lớn
Nếu không bọc sứ: Răng có thể bị nứt, gãy dọc thân, dẫn tới mất răng vĩnh viễn dù đã điều trị tuỷ thành công. Bên cạnh đó, một số răng điều trị tuỷ còn có vật liệu chám tạm hoặc trám resin – các vật liệu này không bền nếu không được phục hình cố định bằng mão sứ.
Lưu ý: Hãy hoàn tất phục hình răng trong vòng 2–3 tuần sau điều trị, tránh để lâu vì răng không có tuỷ sẽ yếu dần theo thời gian.

Các lưu ý sau khi điều trị tuỷ răng
Đừng quên follow website Lạc Việt Dental hoặc đăng ký kênh YouTube Nha khoa Lạc Việt Intech để cập nhật kiến thức chuyên sâu về điều trị tuỷ răng và các chủ đề nha khoa an toàn, hiện đại.
Tin cùng chủ đề
Đối tác của Nha khoa lạc việt intech