Những ai không nên cấy ghép Implant, 4 trường hợp tuyệt đối cấm kỵ

Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết về 4 nhóm bệnh nhân không thể cấy ghép Implant. Nội dung được tham vấn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Thái Khắc Vinh tại hệ thống Nha khoa Lạc Việt Intech, đảm bảo mang đến những thông tin chính xác và chuyên sâu nhất.

Bệnh nhân đang điều trị hóa trị hoặc xạ trị

Nhóm bệnh nhân đầu tiên tuyệt đối không nên cấy ghép Implant là những người đang điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị.

Tại sao hóa trị, xạ trị lại ảnh hưởng đến cấy ghép Implant?

Cơ chế thành công của cấy ghép Implant là quá trình tích hợp xương. Khi đặt trụ Implant vào xương hàm, các tế bào tạo xương (hay còn gọi là tiền tạo cốt bào, tế bào xương non) sẽ di chuyển đến, trú ngụ trên bề mặt Implant và tạo ra mối liên kết sinh học vững chắc giữa xương và Implant. Chìa khóa của sự tích hợp này nằm ở khả năng tạo tế bào xương non của xương hàm.

Trong điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị, mục tiêu chính là tiêu diệt các tế bào non, đặc biệt là tế bào ung thư sinh sôi không giới hạn. Mặc dù ngày nay các phương pháp điều trị "đúng đích" đã giúp khu trú tia xạ hoặc hóa chất vào vùng khối u, giảm thiểu ảnh hưởng đến các cấu trúc lành tính khác, nhưng không thể ngăn ngừa 100%. Quá trình này sẽ ức chế sự hình thành tế bào xương non.

Khi cấy Implant, các tiền tạo cốt bào không được sản sinh đủ, dẫn đến quá trình tích hợp xương thất bại, chân Implant không thể dính vào xương, gây ra hiện tượng mất tích hợp.

Những người đang dùng xạ trị hoá trị trồng implant có thể bị đào thải sớm

Trước đây, thời gian chống chỉ định tuyệt đối đối với những trường hợp dùng xạ trị hoặc hóa trị là 10 năm. Tức là, nếu cô chú, anh chị dùng hóa trị/xạ trị, thì trong vòng 10 năm sau đó không thể cấy ghép Implant. Với các phương pháp điều trị mới hiện tại, thời gian chống chỉ định này được rút ngắn còn 5 năm.

Giải pháp cho bệnh nhân ung thư muốn trồng răng Implant

Đối với những trường hợp đang hoặc đã sử dụng hóa trị/xạ trị, bắt buộc phải chờ ít nhất 5 năm. Sau đó, bác sĩ sẽ chụp X-quang để đánh giá mật độ, thể tích và vân xương hàm có bình thường hay không, có đủ điều kiện đặt Implant hay không. Lúc đó mới có thể đưa ra quyết định cấy ghép.

Trong thời gian dưới 5 năm, chúng ta không có chỉ định làm Implant. Thay vào đó, cô chú, anh chị có thể lựa chọn làm cầu răng sứ hoặc sử dụng hàm tháo lắp để phục hình răng đã mất.

>> Xem thêm: 6 điểm khác biệt giữab cầu răng sứ và trồng implant.   

2. Bệnh nhân có bệnh lý toàn thân hoặc thể trạng quá yếu

Nhóm thứ hai không thể trồng răng Implant là những người mắc các bệnh lý toàn thân hoặc có thể trạng quá yếu.

Bệnh nhân cao huyết áp chưa được kiểm soát

Đối với những người bị bệnh cao huyết áp mà chưa được điều trị kiểm soát tốt, hoặc huyết áp dao động, chúng ta cũng không thể trồng răng Implant.

Tại sao cao huyết áp lại là chống chỉ định?

Bệnh cao huyết áp là tình trạng áp lực máu trong mạch máu cao. Bất cứ tác động nào vào cơ thể gây tiết adrenaline từ tuyến thượng thận đều có thể làm tăng huyết áp. Điều này có nguy cơ gây vỡ mạch máu (thường là mạch máu não), dẫn đến xuất huyết não trong quá trình phẫu thuật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng.

Khi cấy ghép Implant, có hai yếu tố làm tăng nguy cơ cao huyết áp:

• Thuốc tê có adrenaline: Nha khoa thường dùng Lidocain, một số loại có chứa adrenaline. Bơm adrenaline vào máu sẽ gây co mạch, làm tăng huyết áp.
• Căng thẳng, lo lắng: Ngay cả khi dùng thuốc tê không có adrenaline, sự lo lắng hoặc đau đớn trong quá trình phẫu thuật cũng khiến tuyến thượng thận tiết ra adrenaline nội sinh, gây co mạch và tăng huyết áp. Điều này có thể dẫn đến suy tim hoặc xuất huyết mạch máu não.

Người ta định nghĩa cao huyết áp thành hai loại:

• Cao huyết áp tương đối: Huyết áp tâm thu từ 140 mmHg đến dưới 160 mmHg. Với những trường hợp đơn giản (như cấy 1 răng đủ xương), có thể can thiệp nếu dùng thuốc tê không có adrenaline và bác sĩ thực hiện rất khéo léo, trấn an bệnh nhân tốt để không gây đau hay căng thẳng.
• Cao huyết áp tuyệt đối: Huyết áp tâm thu từ 160 mmHg trở lên. Trong trường hợp này, tuyệt đối không được phép cấy ghép Implant bằng phương pháp tiểu phẫu.

Giải pháp cho bệnh nhân cao huyết áp muốn trồng răng Implant

Đầu tiên, cô chú, anh chị phải đến gặp bác sĩ nội khoa hoặc tim mạch để điều trị huyết áp ổn định, đảm bảo huyết áp dưới 140 mmHg (hoặc ít nhất dưới 160 mmHg với trường hợp phức tạp).

Chỉ những bệnh nhân có huyết áp thấp dưới 140 mmHg hoặc ít nhất dưới 160 mmHg mới có thể thực hiện cấy implant

Khi thực hiện tiểu phẫu, cần có một ekip hồi sức cấp cứu bên cạnh để kiểm soát huyết áp cho bệnh nhân. Đối với những ca can thiệp phức tạp hoặc bệnh nhân có tiền sử cao huyết áp, nên thực hiện dưới hình thức gây mê. Khi gây mê, bác sĩ gây mê có thể kiểm soát nhịp tim, nhịp thở và huyết áp bằng hệ thống monitoring, đảm bảo an toàn tối đa.

>> Xem thêm: Giải đáp 21 câu hỏi thắc mắc về cấy ghép implant

Bệnh nhân tiểu đường chưa được điều trị ổn định

Bệnh tiểu đường chưa được điều trị ổn định cũng là một chống chỉ định cấy ghép Implant.

Tại sao tiểu đường lại ảnh hưởng đến cấy ghép Implant?

Có hai lý do chính:

• Sức đề kháng yếu: Người bị tiểu đường thường có sức đề kháng kém, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng sau khi cấy ghép Implant. Nhiễm trùng cao đồng nghĩa với nguy cơ thải ghép Implant cao.
• Rối loạn chuyển hóa: Tiểu đường nếu không được kiểm soát sẽ dẫn đến rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng đến chất lượng xương. Tế bào xương non bị giảm chất lượng, khiến quá trình tích hợp xương gặp khó khăn. Điều này làm tăng nguy cơ thất bại, thải ghép hoặc nhiễm trùng Implant.

Người bị tiểu đường cấy implant có khả năng bị nhiễm trùng

Giải pháp cho bệnh nhân tiểu đường muốn trồng răng Implant

Nếu vẫn muốn cấy ghép Implant, bệnh nhân tiểu đường cần làm hai việc:

• Điều trị ổn định đường huyết: Đây là yếu tố tiên quyết.
• Tầm soát kỹ các ổ nhiễm trùng trong khoang miệng: Xử lý triệt để mọi viêm nhiễm để đảm bảo khoang miệng sạch sẽ trước khi phẫu thuật.

Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ lựa chọn các phương pháp xâm lấn tối thiểu để hạn chế bộc lộ xương hàm, giảm nguy cơ nhiễm trùng. Với những trường hợp tiểu đường type 1 hoặc type 2 không thể kiểm soát được, bắt buộc phải lựa chọn cầu răng sứ hoặc hàm tháo lắp thay vì cố gắng cấy ghép Implant.

Bệnh nhân rối loạn đông máu

Những bệnh nhân đang bị rối loạn đông máu (do bệnh nội sinh hoặc do sử dụng thuốc chống đông) cũng không thể cấy ghép Implant.

Tại sao rối loạn đông máu không nên cấy implant

Bác sĩ Vinh chi sẻ cấy ghép Implant, bác sĩ cần lật lợi và khoan xương, điều này chắc chắn sẽ gây tổn thương mạch máu. Nếu bệnh nhân bị rối loạn đông máu (do dùng thuốc hoặc bệnh lý toàn thân), máu sẽ không thể đông lại, dẫn đến chảy máu liên tục sau phẫu thuật. Tình trạng này rất nguy hiểm và không thể tiến hành cấy ghép Implant. Ví dụ, bệnh nhân đặt stent mạch vành phải dùng thuốc chống đông suốt đời hoặc những người mắc bệnh ưa chảy máu (hemophilia) đều không thể thực hiện.

3. Phụ nữ mang thai và đang cho con bú (giai đoạn con chưa ăn dặm)

Tại sao không nên cấy ghép Implant trong giai đoạn này?

• Stress: Khi lên ghế nha khoa, dù ít hay nhiều, bệnh nhân cũng sẽ có sự lo lắng nhất định. Stress này có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
• Sử dụng thuốc: Quá trình cấy ghép Implant bắt buộc phải dùng thuốc (thuốc tê, thuốc giảm đau, kháng sinh...). Mặc dù có những loại thuốc ít ảnh hưởng đến thai nhi hoặc trẻ bú mẹ, nhưng việc không dùng bất kỳ loại thuốc nào trong giai đoạn này sẽ tốt hơn cho em bé.
• Chụp X-quang: Cấy ghép Implant đòi hỏi phải chụp X-quang (CBCT) trước, trong và sau quá trình cắm Implant. Tia X có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Do đó, tuyệt đối không được can thiệp nha khoa nói chung và Implant nói riêng trong giai đoạn mang thai.

Hình ảnh thể hiện tia X xuyên qua các bộ phận

Đối với phụ nữ đang cho con bú, đặc biệt là trong giai đoạn con chưa ăn dặm (thường là 4-6 tháng đầu sau sinh), cũng không nên cấy ghép Implant. Lý do là việc dùng thuốc, dù đã được lựa chọn cẩn thận, và stress từ phẫu thuật có thể gây mất sữa hoặc tắc sữa. Nguồn dinh dưỡng của trẻ sơ sinh tại thời điểm này phụ thuộc hoàn toàn vào sữa mẹ, bất kỳ rủi ro nào ảnh hưởng đến nguồn sữa đều sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

Giải pháp cho phụ nữ mang thai và cho con bú bị mất răng

Trong giai đoạn mang thai và cho con bú (đặc biệt là 4 tháng đầu sau sinh), chúng ta không nên làm gì cả với răng miệng ngoài việc chăm sóc cơ bản. Cô chú, anh chị hãy ưu tiên việc sinh con và nuôi con trước, sau đó mới xử lý vấn đề răng miệng.

Sau 6 tháng, khi trẻ đã bắt đầu ăn dặm và có thể sử dụng sữa ngoài, việc cấy ghép Implant có thể được xem xét. Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn khuyến nghị nên chờ đến khi trẻ lớn hơn một chút (khoảng 7-8 tháng sau sinh) để đảm bảo an toàn tuyệt đối và tránh những biến chứng do mất răng quá lâu.

4. Trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi

Nhóm bệnh nhân cuối cùng không được phép cấy ghép Implant là trẻ dưới 18 tuổi đối với răng cửa và dưới 16 tuổi đối với răng hàm.

Tại sao xương hàm đang phát triển không nên cấy implant

Học viện Nha khoa Nhi khoa Hoa Kỳ (American Academy of Pediatric Dentistry - AAPD): Tổ chức này đưa ra các hướng dẫn chi tiết về phục hình răng cho trẻ em và thanh thiếu niên, bao gồm cả lý do tại sao cấy ghép Implant không được khuyến khích ở độ tuổi này.

Ở độ tuổi dưới 18, xương hàm của trẻ vẫn đang tiếp tục phát triển. Cụ thể, xương hàm dưới có xu hướng phát triển từ sau ra trước, còn xương hàm trên phát triển theo chiều đứng từ trên xuống dưới. Khi cấy một trụ Implant vào xương hàm, trụ Implant sẽ đứng nguyên tại vị trí đó, không di chuyển. Trong khi đó, xương hàm vẫn tiếp tục phát triển.

Điều này dẫn đến tình trạng sau khi xương hàm phát triển hoàn thiện (trên 18 tuổi), vị trí Implant ban đầu có thể bị sai lệch.

• Ảnh hưởng thẩm mỹ: Răng Implant có thể không nằm đúng vị trí lý tưởng, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ (ví dụ: răng cửa hàm trên có thể bị "lên cao" so với các răng khác khi xương hàm phát triển xuống).
• Ảnh hưởng chức năng: Implant có thể nằm sát chân răng bên cạnh, hoặc cản trở sự dịch chuyển bình thường của các răng khác, ảnh hưởng đến toàn bộ bộ răng.
• Rối loạn phát triển xương hàm: Nếu Implant được đặt vào các vị trí trọng tâm phát triển của xương hàm, nó có thể làm rối loạn sự phát triển tự nhiên của xương.

Người dưới 18 tuổi vẫn tiếp tục phát triển xươg hàm, nếu cấy implant sẽ dẫn đến ai lệch

Ngày nay, đối với răng hàm, những trẻ dưới 16 tuổi có thể trạng phát triển tốt, để tránh biến chứng do mất răng sớm, có thể được cân nhắc đặt Implant sớm hơn. Tuy nhiên, điều này phải được bác sĩ tiên lượng và tính toán rất kỹ lưỡng sao cho phù hợp với sự phát triển của xương hàm. Nếu tình trạng mất răng không ảnh hưởng quá lớn, vẫn nên chờ sau 18 tuổi.

Giải pháp cho trẻ em và thanh thiếu niên bị mất răng

Khi trẻ dưới 18 tuổi bị mất răng, chúng ta sẽ không làm cầu răng sứ (mài răng thật) vì điều này tuyệt đối không được phép. Mục tiêu chính là:

1. Tạo lập lại răng tạm: Đặc biệt với răng cửa, để trẻ không tự ti, ảnh hưởng đến giao tiếp và hòa nhập xã hội.
2. Giữ khoảng trống: Làm các răng tạm để giữ khoảng, tránh tình trạng răng bên cạnh nghiêng đổ hoặc răng đối trồi xuống.
3. Bảo tồn xương hàm: Làm sao để xương hàm không bị viêm nhiễm hoặc tiêu đi.

Nếu trẻ bị gãy răng do tai nạn hoặc sâu răng, quan điểm là cố gắng giữ lại phần chân răng còn lại trong xương hàm càng lâu càng tốt, miễn là không gây viêm nhiễm. Việc này giúp tránh tiêu xương và tụt lợi, gây khó khăn cho việc cấy Implant sau này. Để kiểm soát viêm nhiễm, bác sĩ sẽ chữa tủy, làm sạch và hàn kín chân răng để vi khuẩn không trú ngụ.

Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng không thể cấy ghép Implant như: tiêu xương quá nhiều do tai nạn kết hợp với tuổi tác cao, bệnh nhân sử dụng chất kích thích gây khó khăn trong việc gây tê, hoặc một số bệnh lý tim mạch đặc biệt khác. Tuy nhiên, bốn trường hợp vừa nêu là những chống chỉ định phổ biến và quan trọng nhất.

Tổng kết và bài học

• Không phải ai cũng có thể cấy ghép Implant: Mặc dù là phương pháp tốt nhất, cấy ghép Implant có những chống chỉ định rõ ràng về sức khỏe và độ tuổi.
• Ưu tiên sức khỏe tổng thể: Các bệnh lý như ung thư, huyết áp, tiểu đường, rối loạn đông máu cần được kiểm soát ổn định trước khi cân nhắc cấy ghép.
• Đặc biệt thận trọng với nhóm nhạy cảm: Phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em/thanh thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển xương hàm cần tuyệt đối tuân thủ chống chỉ định.
• Tham vấn bác sĩ chuyên khoa: Luôn lắng nghe lời khuyên của bác sĩ nội khoa và nha sĩ để lựa chọn phương pháp phục hình răng phù hợp và an toàn nhất.
• Đừng cố gắng khi có chống chỉ định: Việc cố tình thực hiện cấy ghép khi có chống chỉ định có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng.
• Hãy tìm cơ sở Nha khoa Uy tín, nơi sẽ có đủ quy trình thăm khám chuyên sâu và các thiết bị máy móc công nghệ hiện đại sẽ giúp bác sĩ tầm soát vấn đề và đưa ra phương án điều trị tốt nhất cho từng trường hợp

Xem thêm: 7 trường hợp Bác sĩ khuyên tuyệt đối không nên cấy implant

Qua buổi chia sẻ của bác sĩ, hy vọng quý cô chú, anh chị đã có cái nhìn rõ ràng và đầy đủ hơn về 4 trường hợp tuyệt đối không nên cấy ghép Implant. Việc nắm vững những thông tin này sẽ giúp cô chú, anh chị đưa ra quyết định đúng đắn cho sức khỏe răng miệng của mình.

Cảm ơn quý cô chú, anh chị và các bạn đã dành thời gian theo dõi và luôn tin tưởng hệ thống Nha khoa Lạc Việt Intech của chúng tôi. Hãy truy cập website Lạc Việt Dental để cập nhật những kiến thức chuyên sâu về [cấy ghép Implant] và các vấn đề nha khoa khác. Nếu có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào, mời cô chú anh chị đặt câu hỏi để được chuyên gia giải đáp chi tiết nhé