Điều trị tủy răng sữa: Giải pháp bảo vệ nụ cười tuổi thơ

Tuỷ răng sữa là gì và tại sao lại phải điều trị?

1. Cấu trúc giải phẫu đặc biệt của răng sữa

Răng sữa, hay còn gọi là răng tạm, tuy sẽ được thay thế bằng răng vĩnh viễn, nhưng cấu trúc của chúng cũng phức tạp không kém.

Men răng và Ngà răng

Lớp men và ngà răng sữa mỏng hơn nhiều so với răng vĩnh viễn. Điều này đồng nghĩa với việc sâu răng có thể tiến triển nhanh chóng và dễ dàng tấn công vào tủy.

Buồng tủy và ống tủy

Buồng tủy răng sữa lớn hơn và sừng tủy (phần tủy nhô lên cao) nằm gần bề mặt nhai hơn. Hệ thống ống tủy phụ và ống tủy bên cũng phức tạp, nhiều ngách, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và lan rộng.

Chóp răng

Chóp răng sữa thường mở rộng (đối với răng đang hình thành) hoặc có hiện tượng tiêu ngót sinh lý (đối với răng sắp thay). Đặc điểm này ảnh hưởng trực tiếp đến kỹ thuật và vật liệu điều trị tủy răng sữa.

Cấu trúc của răng sữa ở trẻ

2. Vai trò không thể thay thế của răng sữa

Nhiều phụ huynh lầm tưởng rằng răng sữa không quan trọng vì chúng sẽ rụng. Đây là một quan niệm sai lầm nghiêm trọng. Răng sữa có những vai trò thiết yếu như là chức năng ăn nhai chính cả trẻ, hỗ trợ phát âm tránh tình trạng nói ngọng, kích thích xương hàm phát triển bình thường,...

Khi nào cần điều trị tủy răng sữa? 

1. Các tình huống cụ thể cần điều trị tủy răng sữa

Sâu răng lớn, lan đến tủy

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Sâu răng không được điều trị kịp thời sẽ phá hủy men, ngà và cuối cùng là xâm nhập vào buồng tủy, gây viêm tủy.

Viêm tủy cấp

Trẻ đau nhức dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm, khi ăn nhai hoặc khi có kích thích nóng, lạnh.

Viêm tủy mãn tính

Đau âm ỉ, không rõ ràng, đôi khi có lỗ dò mủ ở lợi hoặc sưng vùng mặt.

Hoại tử tủy

Tủy răng đã chết, răng có thể đổi màu xám hoặc đen, không còn cảm giác đau. Thường đi kèm với nhiễm trùng quanh chóp.

Chấn thương răng

Răng bị gãy, vỡ lộ tủy do ngã hoặc va đập mạnh.

Trường hợp răng sữa giữ khoảng

Khi răng sữa bị tổn thương nặng nhưng cần phải được bảo tồn để giữ khoảng cho răng vĩnh viễn mọc lên.

2. Dấu hiệu nhận biết sớm để điều trị tủy răng sữa ở trẻ

Việc trẻ em không thể diễn đạt rõ ràng cảm giác đau là một thách thức. Phụ huynh cần tinh ý quan sát các dấu hiệu sau:

Đau răng

Trẻ kêu đau khi ăn, đặc biệt là khi ăn đồ ngọt, nóng, lạnh. Đau có thể xuất hiện tự nhiên, không do kích thích, nhất là vào ban đêm.

Khó chịu khi ăn nhai

Trẻ tránh nhai ở một bên hàm, biếng ăn hoặc ăn chậm hơn bình thường.

Sưng nướu/mặt

Vùng lợi quanh răng bị sưng đỏ, có thể có mụn mủ (lỗ dò). Trong trường hợp nặng, mặt trẻ có thể bị sưng một bên.

Răng đổi màu

Răng bị sâu nặng có thể chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen. Nếu tủy đã hoại tử, răng có thể có màu xám.

Hôi miệng

Nhiễm trùng trong tủy răng hoặc quanh chóp có thể gây ra mùi hôi khó chịu trong miệng trẻ.

Sốt, mệt mỏi

Trong trường hợp viêm nhiễm nặng hoặc áp xe, trẻ có thể sốt, quấy khóc, mệt mỏi.

Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, phụ huynh cần đưa trẻ đến nha sĩ càng sớm càng tốt để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.

Trẻ đau răng là một trong những dấu hiệu nhận biết để điều trị tuỷ răng sữa

Các phương pháp điều trị tủy răng sữa phổ biến

Khác với điều trị tủy răng vĩnh viễn, các phương pháp điều trị tủy răng sữa được thiết kế để phù hợp với đặc điểm giải phẫu và sinh lý của răng sữa, đồng thời đảm bảo không ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn bên dưới. Các phương pháp này bao gồm:

1. Che tủy trực tiếp 

Phương pháp này được áp dụng khi tủy răng bị lộ nhỏ do sâu hoặc chấn thương, nhưng tủy vẫn còn sống, không có dấu hiệu viêm nhiễm. Nha sĩ sẽ đặt một lớp vật liệu sinh học trực tiếp lên phần tủy bị lộ, sau đó hàn kín lại. Che tuỷ trực tiếp kích thích tủy tạo ngà răng thứ cấp, bảo tồn tối đa sự sống của tủy răng.

• Ưu điểm: Can thiệp tối thiểu, bảo tồn tủy tối đa, đơn giản.
• Nhược điểm: Tỷ lệ thành công phụ thuộc nhiều vào tình trạng tủy ban đầu và kỹ thuật thực hiện.

2. Lấy tủy buồng 

Đây là phương pháp điều trị tủy răng sữa phổ biến nhất. Nha sĩ sẽ loại bỏ phần tủy bị viêm nhiễm trong buồng tủy (phần tủy phía trên), giữ lại phần tủy khỏe mạnh trong ống tủy chân răng. Sau đó, một loại thuốc sát trùng và kích thích tạo ngà sẽ được đặt vào buồng tủy, cuối cùng hàn kín và phục hình răng. Lấy tuỷ buồng giúp loại bỏ phần tủy viêm nhiễm, bảo tồn chức năng của phần tủy chân răng còn lại, cho phép răng sữa duy trì đến khi được thay thế tự nhiên.

• Ưu điểm: Hiệu quả cao, bảo tồn răng sữa, ít xâm lấn hơn lấy tủy toàn bộ.
• Nhược điểm: Cần lựa chọn vật liệu và kỹ thuật phù hợp để tránh ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn.

3. Lấy tủy toàn bộ 

Phương pháp này được thực hiện khi toàn bộ tủy răng (cả tủy buồng và tủy chân răng) đều bị viêm nhiễm hoặc hoại tử. Nha sĩ sẽ loại bỏ hoàn toàn mô tủy bị bệnh trong cả buồng tủy và các ống tủy chân răng, sau đó làm sạch, tạo hình và trám bít toàn bộ hệ thống ống tủy bằng vật liệu chuyên biệt dành cho răng sữa có khả năng tự tiêu sinh học. Lấy tuỷ toàn bộ giúp loại bỏ hoàn toàn ổ nhiễm trùng, bảo tồn răng sữa trên cung hàm cho đến khi răng vĩnh viễn mọc lên.

• Ưu điểm: Giải quyết triệt để nhiễm trùng, bảo tồn răng trong trường hợp nặng.
• Nhược điểm: Quy trình phức tạp hơn, đòi hỏi kỹ thuật cao, có thể ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn nếu vật liệu trám tủy không phù hợp hoặc kỹ thuật không chuẩn xác.

4. Nhổ răng sữa 

Trong một số trường hợp, khi răng sữa bị tổn thương quá nặng, nhiễm trùng đã lan rộng không thể kiểm soát bằng điều trị tủy răng sữa, hoặc răng sữa đã đến tuổi thay thế và ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn, nha sĩ sẽ cân nhắc nhổ bỏ. Sau khi nhổ răng, có thể cần đặt hàm giữ khoảng để ngăn chặn các răng khác xô lệch, đảm bảo răng vĩnh viễn có đủ chỗ mọc lên.

Các phương pháp điều trị tuỷ răng sữa ở trẻ

Chăm sóc răng miệng cho trẻ sau điều trị tủy răng sữa

Sau khi điều trị tủy răng sữa, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kết quả và bảo vệ sức khỏe răng miệng của trẻ.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

• Đánh răng: Hướng dẫn trẻ đánh răng ít nhất 2 lần/ngày với kem đánh răng chứa Fluoride (lượng bằng hạt gạo cho trẻ dưới 3 tuổi, hạt đậu cho trẻ trên 3 tuổi). Chọn bàn chải lông mềm, kích thước phù hợp với miệng trẻ.
• Chải kẽ răng: Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch kẽ răng ít nhất 1 lần/ngày.
• Súc miệng: Đối với trẻ lớn hơn, có thể dùng nước súc miệng chuyên dụng cho trẻ em.

Chế độ ăn uống

• Tránh cho trẻ ăn đồ quá cứng, quá dai hoặc quá dính ngay sau khi điều trị để tránh làm tổn hại đến vật liệu trám hoặc mão răng.
• Hạn chế đồ ngọt, nước ngọt, đồ ăn vặt.
• Tăng cường rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu canxi.

Theo dõi và tái khám định kỳ

• Tuân thủ lịch tái khám mà nha sĩ đã chỉ định để kiểm tra tình trạng răng, sự tiêu ngót chân răng sinh lý và quá trình mọc răng vĩnh viễn.
• Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào (đau nhức trở lại, sưng tấy, răng lung lay, mão răng bị rơi ra), cần đưa trẻ đến nha sĩ ngay lập tức.

• Không để trẻ cắn vật cứng: Tránh cho trẻ có thói quen cắn bút, mút ngón tay, hoặc các vật cứng khác vì có thể gây hại cho răng đã điều trị.
• Phòng ngừa sâu răng tái phát: Tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa sâu răng cho các răng khác.

Tránh cho trẻ ăn đồ quá cứng hoặc dai sau khi điều trị tuỷ răng sữa

Phòng Ngừa Viêm Tủy Răng Sữa

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để tránh phải điều trị tủy răng sữa, phụ huynh cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sâu răng cho trẻ:

Vệ sinh răng miệng ngay từ khi mọc chiếc răng sữa đầu tiên

• Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa mọc răng: Lau sạch nướu bằng gạc mềm hoặc khăn sạch sau khi bú/ăn.
• Khi răng sữa bắt đầu mọc: Đánh răng cho trẻ 2 lần/ngày với bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa Fluoride phù hợp lứa tuổi.

Chế độ ăn uống lành mạnh

• Hạn chế tối đa đường, kẹo, bánh ngọt, nước ngọt, thực phẩm chế biến sẵn.
• Khuyến khích trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, sữa và các sản phẩm từ sữa.
• Tránh cho trẻ ngậm bình sữa khi ngủ.

Thăm khám nha sĩ định kỳ

• Đưa trẻ đi khám nha khoa 6 tháng/lần ngay từ khi chiếc răng sữa đầu tiên mọc.Nha sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng, phát hiện sớm sâu răng, làm sạch răng, và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như bôi Fluoride, trám bít hố rãnh nếu cần.

Để được thăm khám và tư vấn chi tiết về tình trạng răng miệng của cô chú anh chị, cũng xử lý các vấn đề liên quan đến điều trị tuỷ răng sữa, hãy đặt lịch hẹn với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm tại Nha khoa Lạc Việt Intech ngay hôm nay! 

• Website: https://lacvietdental.vn/

• Fanpage: https://www.facebook.com/lacvietdental.vn

• Youtube: https://www.youtube.com/@nhakhoalacvietintech 

• Hotline: 0866.38.0033 (hoặc 1900.6421)